02 maart 2009

Voorbereidingen

Van maandag 23 op dinsdag 24 februari heb ik weer een nachtje in het ziekenhuis gelegen. Er is weer 8,5 liter vocht uit mijn buik afgetapt. Dat lucht wel op, maar kost ook energie. Mijn conditie blijft stabiel slecht. Ik kan gelukkig nog wel de trap op en af. Maar het is ongelooflijk hoeveel energie het kost om een bruine boterham met pindakaas naar binnen te werken of om te douchen. Ik raak er maar niet
aan gewend zo afhankelijk te zijn van de mensen om mij heen. Ze doen het allemaal graag, dat is het punt niet, hetgaat om het gevoel van afhankelijkheid. Vandaag heeft Mindert een huzarenstuk geleverd door Internet weer aan de praat te krijgen. Dit tot grote opluchting van baboesjka, die 2 dagen chagrijnig rond liep omdat ze radio Echo van Moskou en het telefonisch contact met haar vriendinnen in Sint Petersburg moest missen.
Lija’s nieuwe studeerkamer is nu volledig opgeleverd. Ze moet alleen nog een nieuw bed kopen. Lija studeert, studeert en studeert. Gelukkig kan ze de boog ook af en toe ontspannen, zoals vorige week, toen zij met een vriendin naar het carnaval is geweest. Ze zag er in haar verkleedkleren heelappetijtelijk uit, niet dan? Ze is niet in haar billen geknepen, zoals mijn zus twintig jaar geleden op dezelfde plek wel overkwam. Een verandering van de mores??
Esther had deze week vakantie. Ze heeft ‘De Avonden’ van Gerard Reve gelezen. SAAI en SLEUR luidde haar oordeel. Ik ben blij dat zij haar leven blijkbaar als een stuk enerverender beleeft dan Frits. Maar het taalgebruik van Reve sprak haar wel aan.
Het is fijn dat baboesjka en djedoeska – mijn schoonouders – er zijn. Ze sloven zich vooral uit in de keuken door taarten te bakken, salades te maken en soepen te bereiden. Dit tot groot genoegen van de gasten – waaronder niet in de laatste plaats de huisarts – die graag meesnoepen. Ze ontlasten Jeanne van een aantal taken en vormen ook een praatpaal voor haar. Natuurlijk is het wel drukker in huis, maar voorlopig kan ik dat goed hebben.
Vorige week zondag was er een huiskamerconcert door de Klezles uit Den Haag. Met z’n zessen zetten zij een voor mij onvergetelijk programma neer. Zonder bastuba klinkt hun muziek toch ook aardig. De buren hebben dat bevestigd. Ik ben zeer verguld met zulke muzikale vrienden.
Er komen veel mensen langs om afscheid te nemen. Ik vind het fijn dat ik die
gelegenheid heb. Het blijft wezenloos me in te beelden dat ik er straks niet meer ben en die anderen nog wel. Toch zijn de gesprekken heel prettig. We halen wat herinneringen op en kijken ook wat vooruit. Bij het afscheid vloeien er wel vaak tranen. “Tot ziens” is niet van toepassing.
We zijn ook bezig met de begrafenis. Ik wil vanuit de Grote Kerk in Overschie begraven worden. Niet alleen omdat de ruimte en sfeer van het gebouw me aanspreken, maar ook omdat het God’s huis is. De gang, die ik nu aan het einde van mijn leven moet maken, vind ik doodeng. Ik zoek naar houvast, troost en verzoening met mijn lot. Ik ben blij dat de dominee van de Grote Kerk mij daarbij helpt. Ik ben sinds mijn studententijd niet meer ‘kerks’ geweest. In mijn jonge jaren ben ik actief geweest in zondagsschool en catechisatie , heb de wereldwinkel mee opgezet vanuit de kerk en speelde enthousiast mijn partijtje mee in de oecumenische jongerenbeweging ter plaatste. De instituties bleken echter niet zo flexibel in het verlaten van oude vormen en gedachten. De vroede kerkvaderen ter plaatste hadden zo hun eigen belangen, Daar ben ik behoorlijk op afgeknapt. Een en ander neemt natuurlijk niet weg dat ik van huis uit christelijke waarden heb meegekregen. Belangrijk daarbij is mijn gevoel voor rechtvaardigheid en het geloof in de goedheid van mensen. In de anti-imperialistische solidartiteitsbeweging, in de politiek, in de patiëntenbeweging, in de vakbond en in de medezeggenschap heb ik me door die waarden laten leiden. Ik ben ook gedoopt. Van mijn kant heb ik me aan dat verbond met God nooit zo veel gelegen laten liggen. Het waren immers mijn ouders die tot dopen hadden besloten. De opmerking van de dominee dat God van Zijn kant zich wel gecommitteerd acht aan de doopgelofte, heeft bij mij de nodige schroom weggenomen om mijn relatie tot God te verkennen. Ik heb mijn Bijbel van de zondagsschool weer opgezocht. Daarin stond de psalm, die bij de begrafenis van mijn vader in 1971 leidraad is geweest,omcirkeld. De tekst van die psalm (121 voor de ingewijden) spreekt mij niet zo aan. Zo’n rotstvast vertrouwen in God als mijn vader blijkbaar had, heb ik niet. Maar ik hoop in de gesprekken met de dominee en met mijn vele gasten wel handreikingen te krijgen, die mij helpen me te verzoenen met mijn lot. Ik wil niet met kwaad gemoed de dood in stappen. De vele kaarten en reacties op mijn blog van familie, vrienden en collega’s zijn een grote steun om met mezelf in het reine te komen.

14 opmerkingen:

Anoniem zei

Beste Leen,

Pas begin dit jaar, 2009, nam ik via Mindert kennis van jouw situatie. Het raakt mij buitengewoon diep. Enerzijds omdat ik je de afgelopen jaren vanuit mijn functie bij LB-ZH heb leren kennen als een aimabel mens & een bevlogen weidevogelaar. Je enthousiaste bijdrage aan onze basiscursus Weidevogels, nog maar 1 jaar geleden, staat me wat dat betreft nog goed bij.
Anderzijds omdat ook ik zelf aan den lijve te maken heb gehad met de keuzes omtrent leven en dood, diezelfde waar jij nu voorstaat en waarin je geen keuze meer hebt. Ik was toen 25, maar zal de diepste confrontatie die je als mens kunt aangaan het nooit vergeten. Ik mag nog steeds doorleven, in bonustijd...
Dat zeer waardevolle mensen, zoals jij, die kans niet krijgen, stemt me droevig.

De wijze waarop jij verslag doet van deze fase in je leven, waarop jij je verdriet, onzekerheid en toch zeker ook je enorme kracht met ons deelt, daarvoor wil ik je mijn allergrootste respect betuigen.

Leen, ik wens jou en je familie zoveel mogelijk waardevolle momenten toe en alle kracht die nodig is om deze confrontatie aan te gaan.

oprecht warme groeten,

Ruud Steggerda
regiocoördinator
Landschapsbeheer Zuid-Holland

Anoniem zei

Leen,

Fijn om toch weer een blog van jou te zien.

Het is erg indrukwekkend hoe je je leven op een rij zet en welke waarden daarin voor jou altijd vn belang zijn geweest en hoe je dat ziet in de context van je geloof.

Het huiskamer optreden van vorige week zondag was voor ons allen heel belangrijk en fijn om te kunnen doen. Wij konden ien dat jij en ook de familie ervan genoot.

Veel sterkte verder met de voorbereidingen, veel kracht voor jou, Jeanne, de schoonouders en de meiden.

Anoniem zei

Hoi Leen,

mooi deze blog van je. Goed dat je steun zoekt met boven en prettig om te lezen dat je wisselend al wat ervaringen met het christen zijn hebt gehad. Ik denk dat het je tot steun kan zijn voor het onbekende wat je op een gegeven moment zal meemaken. Het zal je mogelijk in deze fase wat rust geven.
En ja een kamerorkest dat zijn de leuke dingen die je vooral ook moet opzoeken. Doe dat vooral om te genieten, afleiding te hebben maar ook naast die traan om te kunnen lachen zolang dat kan.

Het bezoek aan jou heeft best impact op ons gehad. Vooral om afscheid te moeten nemen terwijl jij als ook wij, ons daar eigenlijk tegen willen verzetten om vooral niet te hoeven. Jij bent realistisch daarin en de regisseur om dit op zo'n wijze te organiseren.

Leen blijf alsjeblieft nog even bloggen om zo contact te houden!

Frank Voermans

Anoniem zei

Dag Leen,

Ik weet niet of het er van komt dat we mekaar nog zien. Het klinkt vreselijk onwezelijk.
Met bewondering voor je moed en ook het tonen van je kwetsbaarheid lees ik - met tranen in mijn ogen -elke keer weer je blog.
Het zal moeilijk zijn; probeer echter toch zoveel mogelijk te genieten.

We denken aan je.

Groet, namens alle mensen van FZ/Huisvesting,

Annette

Anoniem zei

Beste Leen, Ik kan echt alleen maar bewondering voor je opbrengen hoe jullie als gezin hiermee omgaan. Jouw laatste blog heeft mij enorm geraakt! Ik hoop als mijn tijd komt ik net zo moedig ben als jij nu.

"Death smiles at us all. All a man can do is smile back"

Ramsey Ramsamoedj

Anoniem zei

Hallo Leen,

Ik hoop dat in het hervinden van je geloof, je troost en ondersteuning kunt vinden voor jezelf en je familie.

Moge dit een steuntje in de rug voor je zijn:

May you see God's light on the path ahead
When the road you walk is dark.
May you always hear,
Even in your hour of sorrow,
The gentle singing of the lark.
When times are hard may hardness
Never turn your heart to stone,
May you always remember
when the shadows fall—
You do not walk alone.

Herbert

Anoniem zei

Hallo Leen,
Omdat woorden te kort schieten wil ik mij beperken tot jou te schrijven dat ik aan je denk, en dat ik met heel veel plezier terug denk aan die dingen die wij samen bij SZW hebben gedaan. En dan heb ik het niet over de inhoud, maar wel over de wijze van onze samenwerking. Dat voelt nog steeds goed.Sterkte en liefs,
Detlef Vinzenz

Anoniem zei

Dag Leen. Ik blijf het knap vinden zoals je alles beschrijft. Het geeft precies aan wie en wat je bent. Eugène

Anoniem zei

Hallo Leen, met ongeloof heb ik je blocs gevolgd. Jij zo'n grote stoere vent die nu geveld wordt door deze vreselijke ziekte. Helaas komt dit ook steeds meer in mijn vriendenkring voor. Ik heb bewondering voor de manier waarop je hiermee omgaat. Ik wens jou en je familie heel veel sterkte en een mooie warme lente toe.
Liefs, Belia

Anoniem zei

Beste Leen,

Van mijn broer Wil hoorde ik van je vreselijke ziekte. Hij vertelde me ook van het bestaan van je blog. Wat ik daarop las vervult mij van grote bewondering over hoe jij en de jouwen met je ziekte omgaan. Ik wens je van harte toe dat jij en je naasten met elkaar nog zoveel mogelijk "kwaliteitstijd" mogen doorbrengen.
hartelijke groet

Nico van Leeuwen

Anoniem zei

Beste Leen,

je hebt afgelopen dinsdag dit aardse leven verlaten en kijkt nu op ons hoe wij het hier allemaal doen. Veel te snel maar gezien het uitzicht misschien wel goed.
Ik hoop dat je boven de medezeggenschap reorganiseert zodat we wat meer inspraak hebben in het moment van naar boven gaan.

Tot ziens!

Frank Voermans
Platform Rijk Ondernemingsraden

Anoniem zei

Я не знаю.что писать....У нас говорят,чтобы земля была пухом....
Мы будем помнить.......

Anoniem zei

Beste Jeanne, Lija en Esther,
Leen zei laatst dat "ze het wel op intraweb" zullen lezen. Dat was zojuist dus het geval. Ondanks alle voorbereidingen een grote schok en onwezenlijk, ook omdat er nog een leuke en vrij recente foto aan is toegevoegd. Van harte gecondoleerd en ik wens jullie veel sterkte met het verwerken van dit grote verlies. Erik F.

Anoniem zei

Beste Leen, Jeanne, lija en Esther en schoonouders en Jacob. Gecondoleerd met dit groot verlies. Als ik geweten had van de blog had ik daar eerder op gekeken, wat heb ik een bewondering gekregen voor de mens Leen en zijn verhalen die hebben mij diep geraakt. Zolang ik nog in de Torenlaan woon zal ik zijn lach die zo aanstekelijk is missen als Leen ging lachen dan ging ik gewoon mee lachen al wist ik niet waarover het ging. Heel veel sterkte Wilma